Hutspot met vlees of vega en een lekkere jus. De oorsprong van hutspot kan worden teruggevoerd naar de Nederlandse stad Leiden. Volgens de overlevering is het gerecht verbonden met de Spaanse belegering van Leiden tijdens de Tachtigjarige Oorlog in de 16e eeuw. Toen de Spanjaarden op 3 oktober 1574 Leiden ontvluchtten, lieten ze, zo gaat het verhaal, een pot met een stoofgerecht van pastinaken, uien en vlees achter. De hongerige inwoners van Leiden vonden deze pot en vervingen de pastinaken door aardappelen, een ingrediënt dat later in Europa werd geïntroduceerd.
Door de jaren heen is hutspot een onderdeel geworden van de Nederlandse keuken. Oorspronkelijk bevatte hutspot geen aardappelen, maar pastinaken.
Hutspot wordt traditioneel bereid door de aardappelen, wortelen en uien samen te koken en daarna te stampen tot een grove puree. Het wordt vaak geserveerd met vlees, zoals rookworst, gehaktballen of spek, hoewel er ook vegetarische varianten bestaan. Zout, peper en soms andere kruiden worden toegevoegd voor extra smaak.
In Leiden wordt hutspot nog steeds traditioneel gegeten op 3 oktober, ter herdenking van het Leidens Ontzet.
Hutspot met vlees of vega en een lekkere jus
Ingrediënten voor 4 personen
1 kg kruimige aardappelen
600 gram wortelen (peen)
400 gram uien
50 gram boter of margarine
Zout en peper naar smaak
Optioneel: een scheutje melk of room voor extra romigheid
Optioneel: rookworst of een vleesvervanger naar keuze
Optioneel: uitgebakken spekjes
Bereidingswijze
Voorbereiding (10-15 minuten)
Aardappelen schillen en snijden: Schil de aardappelen en snijd ze in gelijkmatige stukken.
Wortelen en uien schoonmaken en snijden: Schil de wortelen en snijd ze in plakjes of blokjes. Pel de uien en snijd ze in halve ringen of blokjes.
Koken (30 minuten)
Koken van aardappelen, wortelen en uien: Doe de aardappelen, wortelen en uien in een grote pan. Voeg water toe totdat alles net onder staat en voeg een snufje zout toe. Breng het water aan de kook en laat het geheel ongeveer 20-25 minuten koken, of totdat de aardappelen en wortelen zacht zijn. Maak ondertussen de jus, zie hieronder.
Afmaken (5-10 minuten)
Afgieten en stampen: Giet de inhoud van de pan af en laat het even uitdampen. Voeg de boter (en eventueel melk of room) toe en stamp het geheel met een stamper tot een grove puree. Breng op smaak met zout en peper.
Optioneel – Rookworst verwarmen:
Als je rookworst of een vleesvervanger gebruikt, kun je deze in een aparte pan volgens de instructies op de verpakking verwarmen.
Optioneel – Uitgebakken spekjes, bak de spekjes uit, of vlees vervanger, en serveer apart.
Vlees Jus maken
Traditionele Jus
2 eetlepels boter of margarine
1 kleine ui, fijngesneden
1 eetlepel bloem
500 ml vleesbouillon (kan van een blokje zijn)
Zout en peper naar smaak
Eventueel een scheutje Worcestersaus of sojasaus voor extra smaak
Bereidingswijze vlees jus
Uien fruiten: Smelt de boter in een pan op middelhoog vuur. Voeg de fijngesneden ui toe en fruit deze tot hij glazig en lichtbruin is.
Bloem toevoegen: Strooi de bloem over de gefruite uien en roer goed door. Laat het mengsel een minuutje zachtjes bakken, maar zorg dat het niet aanbrandt.
Bouillon toevoegen: Voeg geleidelijk de vleesbouillon toe terwijl je constant roert, om klontjes te voorkomen. Blijf roeren tot de jus dikker wordt.
Op smaak brengen: Breng de jus op smaak met zout, peper en eventueel een scheutje Worcestersaus of sojasaus.
Vegetarische Jus
2 eetlepels olijfolie of plantaardige margarine
1 kleine ui, fijngesneden
1 eetlepel bloem
500 ml groentebouillon (kan van een blokje zijn)
1 theelepel sojasaus (voor de umami smaak)
Zout en peper naar smaak
Eventueel wat gedroogde tijm of rozemarijn
Bereidingswijze vegetarische jus
Uien fruiten: Verhit de olie of margarine in een pan op middelhoog vuur. Voeg de fijngesneden ui toe en fruit deze tot hij glazig is.
Bloem toevoegen: Strooi de bloem over de gefruite uien en roer goed door. Laat dit een minuutje garen zonder te laten kleuren.
Bouillon toevoegen: Voeg geleidelijk de groentebouillon toe, constant roerend om klontjes te voorkomen. Blijf roeren tot de jus dikker wordt.
Op smaak brengen: Voeg de sojasaus toe voor een diepere smaak en breng verder op smaak met zout, peper en eventueel wat gedroogde tijm of rozemarijn.
Serveren
Serveren: Serveer de hutspot warm. Leg de rookworst of vleesvervanger (indien gebruikt) bovenop of ernaast. Serveer de jus en spekjes apart.
